




Shkencëtarja e kompanisë BioNTech, e cila fitoi garën për prodhimin e va-ksinës së parë kundër K0vid, tha se njerëzit mund të jenë të qetë se vak-sina është e sigurtë dhe se teknologjia e zbatuar do të mund të përdoret për të Iuftuar kan_cerin “brenda dy vjetëve”. Të premten, ajo dhe bashkëshorti i saj u nderuan me urdhrin më të lartë të Gjermanisë.




Në vitin 2019, Ozlem Tureci, e cila themeloi kompaninë gjermane BioNTech me bashkëshortin Ugur Sahin, ishin duke punuar për të gjetur rrugët se si mund të shfrytëzohej sistemi imunitar i trupit për të Iuftuar tum0ret, kur të dy mësuan se një k0r0navíírus i ri po inf-ektonte njerëzit në Kinë.




Çifti vendosi të provonte teknologjinë mARN për të cilën kishte punuar prej dy dekadash. “Është me vlerë kur merr vendime të guximshme dhe kur beson se, me një ekip të mirë, mund të zgjidhësh çdo problem dhe pengesë që të del përpara”, tha Tureci.
Deri më sot, dhjetëra miliona njerëz në të gjithë botën kanë marrë vak-sinën që ata krijuan së bashku me gjigantin farma-ceutik amerikan Pfizer.




Ndër sfidat më të mëdha për kompaninë e vogël në Mainz të Gjermanisë, ishte se si të kryheshin prova kIinike në shkallë të gjerë në rajone të ndryshme dhe si të rritej procesi i prodhimit për të përmbushur kërkesën globale.
Tureci, e cila ka lindur në Gjermani nga emigrantë turq, tha se kompania iu drejtua qysh në fillim enteve të mbikëqyrjes mjekësore, për t’u siguruar se lloji i ri i vak-sinës do të kalonte nëpër kontrollin rig0roz të rregullatorëve.




Mes sh-qetësimeve të përhapura këtë javë në Evropë për vak-sinën britaniko-suedeze AstraZeneca, zonja Tureci hodhi poshtë idenë se kompanitë në garë për vak-sinat mund të kishin vepruar me neglizhencë për të nxjerrë sa më shpejt një produkt në treg.
“Ekziston një proces shumë rig0roz dhe procesi nuk ndalet edhe pas miratimit të vak-sinës,” tha ajo.




“Në fakt, ky proces vazhdon tani në të gjithë botën, ku rregullatorët po përdorin sisteme raportimi për të kontrolluar dhe vlerësuar çdo vëzhgim të bërë me vak-sinat tona ose ato të tjera,” tha shkencëtarja. Tureci tha se ajo dhe kolegët e saj e kanë marrë që të gjithë vak-sinën BioNTech.




Emri i kompanisë BioNTech është bërë gjithnjë e më i njohur gjatë pand-emisë dhe po ashtu është rritur edhe vlera e saj monetare. Tureci thotë se kompania do të jetë në gjendje t’i përdorë fondet tepër të nevojshme për të ndjekur synimin e saj të parë, krijimin e një metode për të Iuftuar kan- cerin. Tureci u pyet se kur mund të jetë gati një ter-api e tillë.
“Është shumë e vështirë të parashikohet. Por ne presim që brenda vetëm disa viteve, të kemi vaksinat kundër kan- cerit në ato vende ku mund t’ua ofrojmë njerëzve”.




Presidenti i Gjermanisë Frank Walter Steinmeier u dorëzoi atyre sot në Berlin Urdhrin e Meritës për shërbime të veçanta, medalja më e lartë e Gjermanisë./ VOA